'Besnyö leerde me compositie'
Een Amsterdams leven in foto's
Foto: Eddy Posthuma de Boer
Eddy Postuma de Boer: "Mijn eerste boxje had ik in de oorlog geruild tegen een pak lucifers. Zo'n pak met tien doosjes, uit de kruidenierszaak van mijn vader. Er was papierfilm bij, celluloid was niet te krijgen. En door die camera ontstond de liefde voor de fotografie, al doende. Het ging me aanvankelijk vooral om de technische kanten, het ontwikkelen en zo. Toen ik in 1948 van de mulo kwam, ging ik bij het ANP werken: foto's glanzen op een glansmachine."
"Dat jaar was er een tentoonstelling in het Stedelijk Museum: Foto '48; foto's van Cas Oorthuys, Carel Blazer, Eva Besnyö."
"Van haar zag ik een Noord-Hollands landschap en ik wist: zó moet je fotograferen. Vooral door de compositie: water, land en lucht in één beeld samengebracht. Mooi, esthetisch. Die foto overkwam me echt, die sloeg tegen me aan. Het is erg goed dat er op IJburg nu een straat naar haar genoemd is."
"Ik ben gaan werken bij portretfotograaf Godfried de Groot in de Jan Luijkenstraat. Die kon met licht mensen mooier maken. Voor hem maakte ik zelf nog geen foto's, ik rolde de rode loper uit voor het bruidspaar dat op de foto moest. Professioneel fotograferen deed ik pas toen ik een tweedehands spleetsluiter op de kop had getikt en ging werken voor Het Parool en de Haagsche Post."
"Eind jaren vijftig kwam ik door de ballotage van de afdeling fotografie van de GKF, de Gebonden Kunstenaars Federatie. Dat was een kwalificatie die er niet om loog. Ik was de jongste van een groep van veertien mensen tegen wie ik als jongen zo op had gezien: Blazer, Oorthuys, Krijn Taconis, Aart Klein. En Eva Besnyö. Ze was al de derde fotograaf van Hongaarse afkomst die ik geweldig vond: van André Kertész kende ik het werk, met Imre Rona had ik samengewerkt. Alle Hongaren zijn goed, dacht ik."
"Eva was een schat van een mens. Ze was enorm bevlogen zonder een camerafreak te worden. Een camerafreak heeft 26 camera's en is daar steeds mee bezig. Nee, Maria Austria was geen schat, die brandde iedereen af. Ik vind het wat jammer dat dat foto-instituut naar haar genoemd is. Emmy Andriesse-instituut had ik beter gevonden. Ik heb haar nooit meegemaakt, maar haar werk is fantastisch, of het nu gaat om het alledaagse leven of om haar portretten. Er is een foto van haar van Juliette Gréco; zo sterk, zo trots als die erop staat."
29 augustus 2011